Historia bractw kurkowych sięga średniowiecza, kiedy to większe miasta opasane były murami, a zamieszkujący najczęściej jedną ulicę lub dzielnicę przedstawiciele cechu, mieli obowiązek utrzymywania i obrony fragmentu muru. Do wylewania na najeźdźców wrzątku i odpychania drabin nie trzeba było większych umiejętności, ale celne strzelanie z łuku, kuszy, a później ze strzelb wymagało specjalnych kwalifikacji. Dlatego by rozwijać i utrzymywać na wysokim poziomie umiejętności strzeleckie zaistniała potrzeba zakładania strzeleckich bractw cechowych. Strzelano w nich do tarcz, lecz te nie odwzorowywały realiów walki z ruchomym celem. Wobec ciążącego na mieszczanach zakazu polowań postanowiono obrać za cel udomowiony drób. Z biegiem lat żywe kury i koguty zastąpiono drewnianym kogutem czyli kurkiem. I tak bractwa lub towarzystwa kurkowe zrzeszały mieszczan by ci poprzez współzawodnictwo doskonalili swoje umiejętności w strzelectwie bojowym.

kur

W Cieszynie pierwsze wzmianki o tego typy stowarzyszeniu pojawiły się w 1795 roku, kiedy to grupa cieszyniaków utworzyła Towarzystwo Strzeleckie, a następnie uzyskała zgodę władz na organizowanie publicznych konkursów. Pierwsze zawody odbyły się 24 kwietnia 1796 r. w dzień św. Jerzego – patrona Towarzystwa, a dwa lata później Towarzystwo otrzymało przywilej cesarza na urządzanie corocznych ośmiodniowych strzelań „królewskich”. Przez pierwsze niespełna 50 lat Towarzystwo Strzeleckie było jedyną organizacją pozazawodową mieszczan cieszyńskich, dając im okazję do spotkań towarzyskich, uczt, balów i zabaw.

Wojny napoleońskie przyczyniły się do rozwoju Towarzystwa, a ponieważ służba wojskowa cieszyńskich ochotników została oceniona bardzo wysoko, Towarzystwo wysunęło projekt utworzenia kompanii strzelców wyborowych. 20 lipca 1801 r. cesarz Franciszek II nie tylko zatwierdził regulamin, ale dał też prawo do noszenia odznak wojskowych i używania sztandaru z carskim orłem.

Rozwój innych towarzystw, zmiana nastrojów społecznych i podział Cieszyna na dwie części przyczyniły się do spadku popularności Towarzystwa Strzeleckiego, przez którego szeregi przewinęło się ponad 500 osób, w tym feldmarszałkowie, książęta i arcyksiążęta. Ostatecznie swą działalność kontynuowało do pierwszej połowy XX wieku.

W 1995 roku, 200 lat po utworzeniu Towarzystwa Strzeleckiego postanowiono reaktywować stowarzyszenie. Kilku pasjonatów postanowiło odtworzyć je nie tylko jako pełnoprawny klub strzelecki z licencją Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego, ale przy okazji stanąć w obronie starych prawd i zasad, historii i pamięci o tym, co najdroższe, pamięci o naszej ziemi i przodkach. Tak powstało Cieszyńskie Bractwo Kurkowe kontynuator tradycji Towarzystwa Strzeleckiego. Pierwszym prezesem Bractwa został Jan Madzia.

Braci można rozpoznać po niebieskich mundurach, jakie noszono 200 lat temu. Niegdyś Towarzystwo miało swoją gwardię. Bracia nosili niebieskie, a gwardia zielone mundury. Franciszek Józef rozwiązał gwardię, gdy ta zbuntowała się przeciw niemu podczas Wiosny Ludów w 1848 r. We współczesnym umundurowaniu Bractwa zielone wyłogi upamiętniają obecność gwardii.

Na podstawie tekstu “Strzał do kurka”